اولین کسی که دراسلام تابوت برای جنازه مطهرش قرار داده شد، حضرت فاطمه(س) بود.
این عباس میگوید: وقتی حضرت فاطمه(س) مریض شد، به اسماء فرمود: جنازه مرا طوری حمل نکنید که حجم بدنم پیدا باشد. اسماء بنت عمیس تابوتی از شاخههای درخت خرما برای آن حضرت درست کرد. و این اولین تابوت در اسلام بود. وقتی حضرت زهرا(س) آن را دیدند، »فتبسمت و ما رایتها متبسمه الا یومئذ ثم حملناها فدفناها لیلا». لبخندی زد که بعد از رحلت رسول خدا(ص) تا آن روز او را چنین خوشحال ندیده بودیم.
سپس جنازه مطهرش را شبانه حمل و دفن نمودیم.
گفتاری از دختر عالی مقام حضرت امیرالمومنین(ع) حضرت زینب(س) در شام خطاب ه یزید فرمود:
«امن العدل یابن الطلقاء، تخدیرک حرائرک و امائک و سوقک بنات رسول الله سبایا، قد هتکت ستورهن و ابدیت وجوههن، تحدو بهن الاعداء من بلد الی بلد و یستشرفهن اهل المناهل و المناقل و یتصفح وجوههن القریب و البعید و الدنی و الشریف؟»
ای پسر آن کسی که جد من اسیرش کرد و سپس آزادش فرمود: آیا این عدالت است که زنان و کنیزان خود را در پناه پرده و مکان مناسب قرار دهی؛ ولی دختران رسول خدا(ص) را در حال اسیری به این و آن سوی بکسانی. و پرده و پوشش آنها را از بین ببری و چهرهایشان را نمایان کنی و دشمنان آنها را شهر به شهر ببرند و بومی و غریب به آنها چشم بدوزند و دور و نزدیک صورتهای آنها را ببینند؟!
شگفتا، حضرت زینب(س) در میان آن همه مصایب کمرشکن که دید، به نداشتن حجاب اشاره میکند و آنچه او را زجر میدهد و دلش را میگدازد ناپوشیدگی چهرة آنان و نگاه نامحرمان به ایشان است.
ام کلثوم نیز خطاب به شمر گفت:
«اذا دخلت بنا البلد فاحملنا فی درب قلیل النظاره و تقدم الیهم ای یخرجوا هذه الرووس من بین المحامل و ینحونا عنها فقد خزینا من کثره النظر الینا و نحن فی هذه الحال»
هنگامی که ما را به شهر شام بردی از دری وارد کن که کمتر تماشاگر آنجا باشند تا به ما کمتر بنگرند. و بگو تا این سرهای «شهدا» را از بین کجاوههای بیرون ببرند تا مردم متوجه سر ما نشوند و به ما نظر نیفکنند. زیرا ما در اثر نگاه نامحرم بسیار رنج و عذاب کشیدیم.
درسی از دخترکی والا مقام
بعد از انکه سالار شهیدان(ع) و اصحاب بافوایش به شهادت رسیدند، دشمن پلید به خیمههای اهل بین امام حسین(ع) حمله کرد و آنها را از هم درید و به آتش کشید و خانوادة آن حضرت را مورد ضرب و جرح قرار داد تا جایی که چادر و زینت همسر و دختران امام حسین(ع) را ربودند. بعد از این حادثه و مصیبت بزرگ، دختر امام حسین(ع) به بالای سر پدربزگوار خود آمد و به درددل پرداخت و خطاب به سیدالشهدا(ع) گفت:
«یا ابتا انظر الی روستا المکسفه و الی اکبادنا الملتهفه و الی عمتی المضروبه».
بیا بنگر که دشمن چه برسرما آورده، سرهایمان برهنه و بدون پوشش مانده است، جگرهایمان آتش گرفته و عمهام زینب(س) را کتک زدهاند.
دخترک امام حسین(ع) با اینکه شهادت پدر گرانقدر و عموی بزرگوارش حضرت ابوالفضل(ع) و برادرانش و...، اسیری در دست دشمنانی مثل عمربن سعد، شمر و هزاران جنایتکار و درندة دیگر، اهانت و ضرب و جر آنها، به آتش کشیدن خیمهها و به سرقت رفتن اموال، تشنگی، گرسنگی و صدها مصایب دیگر، جگر او را آتش میزند و سراسر وجودش را به درد میآورد. چیزی که بسیار پراهمیتتر است و به ساحت مقدس امام حسین(ع) از آن شکوه میکند، برهنه شدن سر اوست.
معنای حجاب در کلام رهبر عظیم الشان انقلاب
مساله حجاب به معنای منزوی کردن زن نیست. اگر کسی چنین برداشتی از حجاب داشته باشد، این یک برداشت کاملاً غلطی است. مساله حجاب به معنای جلویگری از اختلاط و آمیزش، بی قید و شرط زن و مرد در جامعه است. زیرا آمیزش و اختلاط بیقید و شرط هم به ضرر جامعه و هم به ضرر زن و مرد به خصوص به ضرر زن است.
نامهای از فرانسه
فرانسه را به اصطلاح مهد آزادی میدانند، اما به تازکی در این کشور آزاد بسیاری از دختران مسملان به خاطر حفظ حجاب از مدارس اخراج شدهاند!
از جمله دخترانی که از مدرسه فرانسه برای رعایت حجاب خود و خواهر 15سالهاش اخراج شدهاند راضیه نادران که ده سال بیشتر ندارد میباشد. وی در نامهای چنین مینویسد:
روزها میگذشت و من به مدرسه میرفتم و هر روز مدیر برای پدرم نامه میفرستاد و از او درخواست میکرد اجازه دهد تا من بیحجابی به مدرسه بروم.
فکر میکردم که من حجابم را به اجبار پدرم، رعایت میکنم!
در آخرین نامهای که در 7نوامبر(16آبان) نوشت گفت: اگر راضیه روسریش را در نیاورد دیگر حق مدرسه آمدن ندارد!
این نامه را صبح به من داده بود و بعدازظهر وقتی برای آوردن کتابها و دفترهایم به مدرسه رفتم دیدم مثل فرمانده پادگان با تنی چند از معلمان جلوی در ایستاده بود و به خیال اینکه من میخواهم به کلاس بروم با عصبانیت و خشونت گفت:
نه، نه راضیه!
من در آن موقع ناراحت شدم و بغض گلویم را فشار میداد ولی با این حال به او گفتم: من برای برداشتن کیف آمدهام!
من از آن روز دیگر به مدرسه نمیروم و در خانه درسهای ایرانیم را ادامه میدهم، اما این برخورد بد و بیادبانه مدیر را هرگز فراموش نمیکنم.
من تا به حال چند مصاحبه داشتهام. در جواب خبرنگار شبکه 3تلویزیون فرانسه که پرسید آیا به حجابم ادامه میدهم یا نه، گفتم: حجاب در اسلام از 9سالگی برای ما دختران واجب است. من از 9سالگی چادر به سر کردن و تا آخر عمر هم به سر خواهم کرد.
من بازی کردن با بچهها و مدرسه رفتن را دوست دارم ولی دینم و حجابم را از همه چیز بیشتر دوست دارم و حاضرم در خانه تنها باشم با خدا تنها باشم ولی خدا از من راضی باشد و به دخترهای مسمان میگویم که از این سروصداهای فرانسویها و سیاستهای ضد اسلامیشان نترسند و به مبارزه خود ادامه دهند که حتماً پیروزی از آن ماست.
راضیه نادران، 10ساله
از کلرمون فرانسه
حجاب دختران از چه سالی لازم است؟
گاهی درکوچه و خیابان دیده میشود که دختر خانمی که سن او از شش الی هفت سال تجاوز نمیکند بدون پوشش همراه پدر و مادرش بیرون آمده است. و در بعضی از اوقات علاوه برآنکه پوششی ندارد، با پوشاندن لباسهای بسیار زیبا و رنگارنگ و با حالت و علاوه برآنکه پوششی ندارد، با پوشاندن لباسهای بسیار زیبا و رنگارنگ و با حالت و شکلهای مختلف به موها دادن نظر هر بینندهای را به دخترک به آن کوچکی جلب میکند.
وقتی به پدر و مادر این دختر خانمها گفته میشود حداقل یک روسری سر دخترتان میکردید برخی در جواب میگویند: این هنوز نه سالش تمام نشده است.
چنین مادرانی گمان میکنند وقتی نه سال دخترشان تمام شد باید روسری و چادر سر او نمایند. در حالیکه وقتی نه سال تمام شد نماز و روزه براو واجب میشود و باید واجبات را انجام دهد و محرمات را ترک نماید. حتی اسلام عزیز میفرماید:
فرزندانتان را قبل از رسیدن به سن تکلیف به نماز و روزه در حد توانشان وادار نمایید تا قبل از رسیدن به بلوغ، احکام الهی را بیاموزند و روح و جسمشان آمادگی قبول تکالیف حضرت احدیت را داشته باشد.
و اما حجاب دختر بچهها اولاً حجاب قبل از تکلیف یک نوع تمرین و عادت برای اوست و ثانیاً روش امامان معصوم(ع) را به ما نشان میدهد که لازم است دخترانمان را در این سنین بپوشانیم و اینک از باب تبرک به حدیثی توجه نمایید.
راوی میگوید:
زمانی چند تن از بنیهاشم امام رضا(ع) را به مهمانی دعوت نمودند. درخانواده آنها دختر کوچکی حضور داشت و آنان طبق معمول دختر را نزد خود نشاندن و مورد نوازش قراردادند بعد از آنکه دختر نزد امام(ع) آمد.
سال عن سنها فقیل: خمس فنحاها عنه
حضرت پرسید چند سال دارد؟ گفته شد پنج سال. بعد او را از محضر امام(ع) دور کردند.
فتاوای مراجع عظیمالشأن
س- برخی از مادران فرزندان دختر خود را که به حد بلوغ شرعی نرسیدهاند با سر و روی برهنه در خیابانها و مجالس و حضور نامحرمان میآورند مستدعیست وظیفه والدین را در قبال فرزندان خود بیان فرموده و این بیاعتنایی چه صورت دارد؟
ج: کار صحیحی نیست و والدین موظفند دختر را از کودکی به رعایت حجاب و گریز از نامحرم عادت دهند و اگر در این امر مسامحه کنند و دختر را نسبت به نامحرم بیتفاوت نمایند در منعاصی دختر شریک هستند. در حدیث وارد شده که در مجلسی که حضرت رضا(ع) تشریف داشتند و عدهای نیز حضور داشتند دختربچهای وارد شده حضار یکی یکی دختر را مورد نوازش قرار دادند تا به حضرت رضا(ع) رسید آن حضرت از سن دختر سوال کرد گفته شد پنج سال دارد، حضرت دختر را از خود دور کرد. رفتاری که دیگران کرده بودند ننمودند و عمل آن بزرگواری باید برای زن مسلمان سرمشق باشد.
حضرت آیه الله العظمی صافی گلپایگانی
این کار ااشعه فاحشه است و حرام است.
حضرت آیه الله العظمی مظاهری
برپدر و مادر واجب است که فرزندان خود را با آداب و رسوم اسلامی و وظایف شرعی آشنا کنند و چنانچه موارد مذکور موجب تهییج و مفسده شود اگر چه بچه ممیز نباشد باید آن را بپوشانند و حفظ کنند که در آینده آلوده و بیبندوبار نشود.
حضرت آیه العظمی فاضل لنکرانی.
است حجاب را مراعات کند. نیز پدران و مادران او را بدون حجاب در انظار بیگانگان حاضر نکنند.
«لون لم ینته المنافقون و الذین فی قلوبهم مرض و المرجفون فی المدینه لنغرینک بهم ثم لابجاورنک فیها الا قلیلا«.
بعد از حکم حجاب میفرماید:
اگر منافقان و آنانی که در دلهایشان بیماری است و همچنین آنها که اخبار دروغ و شایعات بیاساس را در شهر مدینه پخش میکنند، دست از کار خود برندارند تو را ای رسولم برضد آنان میشورانیم، سپس جز مدت کوتاهی نمیتوانند در کنار تو در این شهر بمانند.
از نحوه بیان این آیه بر میآید که سه گروه در مدینه منوره توطئه میکردند و هر کدان به نحوی، اهداف شوم خود را برای ضربه زدن به اسلام پیاده میساختند.
این سه گروه عبارت بودند از:
1- منافقین
2- اراذل و اوباش
3- کسانی که به پخش شایعات در مدینه- مخصوصاً هنگامی که پیامبر(ص) و ارتش اسلام به غزوات (جنگها) میرفتند- میپرداختند تا روحیة بازماندگان را تضعیف کنند.
خداوند سبحان دستور داد: برای بقای حکومت اسلامی با شدت با آنان برخورد شود؛ حداقل مجازات برای این افراد، تبعید آنهاست تا جامعه اسلامی پاک بماند. هر چه مجازات بهتر عملی شود عفاف و پاکی بیشتری در جامعه حاکم میگردد و هر چه در مورد این گونه افراد سسستی شود جرات بیشتری برای ارتکاب گناه و ایجاد فساد پیدا میکنند و در نتیجه خطری برای حکومت اسلامی خواهند بود.
زیرا وقتی چنین افرادی در جامعه اسلامی زمینه را آماده ببنند به تباهی و فساد میپردازند و یه تدیج انسانهای متقی و متعهد از میدان به در میروند. معنویت و تقوا و اشخاص مومن و بزرگوار منزوی خواهند شد و زمانی که افراد صالح کنار زده شدند حکومت اسلامی پشتوانة اصلی خود را که حمایت مردم انقلابی و مؤمن است از دست میدهد.
حجاب در روایات
1- «علی بن ابراهیم فی تفسیره عن ابی جعفر علیبه السلام فی قوله: و لا یبدین زینتهن الا ماظهر مهنا، فهی الثیاب و الکحل و الخاتم و خضاب الکف و السوار و الزینه ثلاث: زنه للناس و زینه للمحرم و زینه للزوج؛ فاما زینه الناس، فقد ذکرناها، و اما زینه المحرم فموضع القلاده فما فوقها و الملج و ما دونه و الخلخال و ما اسفل منه، و اما زیته الزوج فالجسد کله»
امام محمد باقر(ع)
در مورد آیه مبارک و لایبدین زینتهن (زنان زینت خود را آشکار نکنند مگر آنچه پیداست) میفرماید: زینت ظاهر عبارت است از: جامه، سرمه، انگشتر، خضاب دستها، و النگو. سپس فرمود: زینت سه نوع است : یکی برای همه مردم،و آن همین است که گفتیم؛ دوم زینت برای محارم است وآن جای گردنبند به بالاتر و محل بازوبندو خلخال به پایینتر است، سوم زینتی است که اختصاص به شوهر دارد و در آن تمام بدن زن است.
2- «عن ابی عبدالله(ع) قال: قلت له ما یحل الرجل ان یری من المرأه اذا لم یکن محرماً؟ قال: الوجه و الکفان و القدمان».
مردی میگوید: از حضرت صادق(ع) پرسیدم برای مرد نگاه کردن به چه قسمت از بدن زن جایز است در صورتی که محرم او نباشد؟ امام صادق(ع) فرمود: چهره، دوکف دست و دو قدم.
آنچه استثنا شده دست و صورت، بدون قصد لذت است. بلکه در رسالة احکام فقها آمده است: «نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذت هم نگاه نکند و نیز نگاه کردن زن به بدن مرد بجز صورت و دستها حرام میباشد.»
3- اسماء دختر ابوبکر و خواهر عایشه به خانه پیغمبراکرم(ص) آمد درحالی که جامههای نازک و بدننما پوشیده بود. رسول اکرم(ص) روی خویش را از وی برگرداند و فرمود:
«یا اسماء، ان المراه اذا بلغت المحیض لم تصلح ان یری منها الا هذا و هذا، و اشار الی کفه و وجهه»
ای اسماء همین که زن به حد بلوغ رسید سزاوار نیست چیزی از بدن او دیده شود، مگر از مچ دست به پایین و صورتش.
4- «عن الفضیل بن یسار قال: سالت اباعبدالله(ع) عن الذارعین من المراه اهما من الزینه التی قال الله تبارک و تعالی: و لا یبدین زینتهن الا لبعولتهن؟ قال: تعم، و مادون الخمار من الزینه و مادوم السوارین»
فضیل بن یسار میگوید از امام صادق(ع) پرسیدم: آیا آرنج زن تا مچ از قسمتهایی است که باید از غیرمحارم بپوشاند؟ امام(ع) فرمود: بله، آنچه زیر روسری قرار میگیرد و همچنین از محل دستبند به بالا، باید پوشیده شود.
5- رسول خدا(ص) خطاب به حولاء، همسر عطاره، میفرماید:
«یا حولاء، اتتبدی زینتک لغیر زوجک، یا حولاء، لاتحل لامراه ان تظهر معصمها و قدمها لرجل غیر بعلها و اذا فعلت ذلک لمک تزل فیب لعنه الله و سخطه و غضبل الله علیها و لعنتها ملائکه الله و اعدلها عذابا الیما»
ای حولاء، زینت خود را برای غیر شوهرت آشکار نکن و برای زن جایز نیست مچ و پایش را برای مرد نامحرم آشکار سازد و اگر مرتکب چنین عملی شد اول اینکه: خداوند سبحان همیشه او را لعنت میکند. دوم اینکه: دچار خشم و غضب خداوند بزرگ میشود. سوم اینکه: فرشتگان الهی هم او را لعنت میکنند. چهارم: عذاب دردناکی برای او در روز قیامت آماده شده است.
»یا حولاء، من کانت منکن تومن بالله والیوم الاخر، لاتجعل زینتها لغبر زوجها و لاتبدیء خمارها و معسمها، و ایما امراه جعلت شیئا من ذلک لغیر زوجها، فقد افسدت دینها و اسخطت ربها علیها»
ای حولاء هر زنی که به خداوند سبحان و روز قیامت ایمان دادر زینتش را برای غیر شوهرش آشکار نمیکند و همچنین موی سر و مچ خود را نمایان نمیسازد و هر زنی که این کارها را برای غیرشوهرش انجام دهد دین خود را فاسد کرده و خداوند را نسیت به خود خشمگین کرده است.
6- عن ابی عبدالله علیه السلام قال: لایصلح للمراه المسلمه ان تلبس من الخمر و الدروع مالایواری شئیا».
امام صادق(ع) فرمود: برای زن مسلمان جایز نیست که روسری و پیراهنی برتن کند که بدنش را نپوشالند.
نکتهها
از مجموع آیات و روایاتی که ذکر کردیم یک موضوع کلی روشن شد و آن اینکه زن باید خود را از نامحرم بپوشاند و از رفتار، سخن، لباس و به طور کلی عملی که نامحرم را جلب کند، بپرهیزد و نیز از لباسهای نازک استفاده نکند.
از حدیث امام باقر(،) در تفسیبر آیسه استفاده میشود که محارم زن مانند برادر، پدر و ... حق ندارند به همه جای زن بنگرند و زن نیز نباید بگذارد پایینتر از جای گردنبد و بالاتر از بازوبند و مچ پا آشکار گردد. چنین نیست که زن نزد محرمها، هر لباسی بپوشد و با هر آرایشی بیرون آید واندام خود را بنمایاند.
طبق آثاری که منتشر شده است: سالانه به صدهزار کودک در انگلیس تجاوز جنسی میشود. طی یک سال گذشته 6300نفر در این کشور، مورد تجاوز قرار گرفتهاند. در صد زیادی از این تجاوزان را پدران انجام دادهاند که ترس کودکان از پاشیده شدن کانون خانواده، عامل اصلی در مخفی ماندن این موارد گزارش شده است. در مواردی که اخیراً کشف شده است پدران با کمک مادران، به اطفال تجاوز کردهاند.
روایاتی که برجایز بودن نگاه به دست و صورت زن نامحرم دلالت دارد، در صورتی که
اولاً: نگاه همراه با قصد لذت نباشد.
ثانیاً: زن آرایش نکرده باشد.
علیت حجاب در کلام امام رضا(ع)
آن حضرت درباره علت حجاب فرمود:
«حرم النظر الی شعور النساء... لما فیه من تهیج الرجال و مایدعوا التهیج الی الفساد و الدخول فیما لایحل...»
حرام شد نگاه به موهای زنان برای آن که اگر موعای آنها در برابر مردان نامحرم آشکار شود باعث تحریک و جلب خواهد شد. فساد و بیبندوباری را به دنبال دارد و سبب میشود که (مردم) در کارهای حرام وارد بشوند.
بهترین زنان از نظر حضرت زهرا(ع)
«قال فاطمه(ع): خیر النساء ان لا یرین الرجال و لا یراهن الرجال. فقال رسو الهه صلی الله علی و آله: انها منی»
فاطمه زهرا(س) فرمود:
بهترین زنان کسانی هستند که نه آنها مردان را و نه مردان آنها را ببینند.
پس از بیان این جملة از حضرت زهرا(س) رسول خدا(ص) فرمود: فاطمه از من است.
حضرت علی(ع) فرمود: «قال لنا رسول الله(ص) ای شیء خیر للمراه؟ فلم یجبه احد منا؛ فذکرت ذلم لفاطمه(ع) فقالت: ما من شیء خیر للمراه من ان لاتری و لایراها؛ فذکرت ذلک لرسول الله(ص): فقالت: صدقت انها بضعه منی».
رسول خدا(ص) از ما پرسید بهترین چیز برای زن چیست؟
هیچ کس از ما پاسخ رسول خدا(ص) را نداد تا این که این موضوع را خدمت فاطمه(س) گفتم. حضرت در جواب فرمود: بهترین عمل برای زن آن است که نه مردی را ببیند و نه مردی او را ببیند.
مردی چون این سخن فاطمه(س) را به رسول خدا(ص) عرض کردم رسول خدا(ص)فرمود: فاطمه، پاره تن من است.
به طور کلی زن، هرگاه در مقابل نامحرم قرار میگیرد، باید از هر رفتاری که نظر بیگانه را به وی جلب و او را تحریک میکند اجتناب ورزد، مخصوصاً در مراکز و مکانهایی که زن و مرد با هم کار میکنند باید بیشتر مراعات نمود و سعی شود تا جایی که ضرورتی نباشد زن و مرد نامحرم در یک اتاق و بلکه بک اداره و... با هم کار نکنند و برای جلوگیری از این گونه امور، میتوان رئیس، معاون و کارمندان این گونه مراکز را از زنان قرار داد. برای مشاغل تخصصی، از زنان متخصص بهره برد یا تربیت کرد، مگر کارهایی که از عهده بانوان خارج باشد.
تله شیطان
رسول خدا(ص) در بیعت زنان با ایشان شرط کرد که: «ان لا یحدثن مع الرجال الا اذا محرم»
با مردان سخن نگویی، مگر اینکه محرم شما باشند.
امام محمدباقر(ع) فرمود:
«محادثه النساء من مصائد الشیطان».
سخن گفتن با زن نامحرم، از دامهای شیطان است.
رسو لخدا(ص) فرمود:
«من کان یومن بالله و الیوم الاخر، فلا یبیت فی موضع یسمع نفس امراه لیست له بمحرم».
کسی که ایمان به خداوند سبحان و روز قیامت دارد، شب را به صبح نمیکند در مکانی که نفس زن نامحرم را بشنود.
امام جعفرصادق(ع) فرمود:
«فیما اخذ رسول الله البیعه النساء ان لایحتبین و لایقعدن مع الرجال فی الخلاء».
از جمله بیعتهایی که رسول خدا(ص) از زنان گرفت این بود که در خلوت با مردان مسافرت و نشست و برخاست نکنند.
درسی بزرگ از حضرت فاطمه(س)
اسماء بین عمیس میگویدک روزی حضرت فاطمه(س) به من فرمود: من از کار مردم مدینه که زنان خود را بعد از مرگ به صورت ناخوشایندی برای دفن میبرند و تنها پارچهای بر او میافکنند که حجم بدن از پشت آن نایان است- ناخرسندم.
من گفتم: در سرزمین حبشه چیزی دیدهام که با آن جنازة مردگان را حمل میکردند.
سپس اسماء شاخههایی از درخت نخل را برداشت و به صورت تابوت مخصوصی درآورد و گفت: مردم حبشه بر روی چوبهایی اینچنین پارچهای میافکندند و جسد را درون آن میگذارند، به گونهای که حجم بدن پیدا نبود.
هنگامی که بانوی بزرگ اسلام آن را مشاهده کرد فرمود: بسیار خوب و عالی است و هنگامی که من از دنیا رفتم مرا با آن بردارید.
امام صادق(ع) فرمود:
«اول من جعل له النعش فاطمه بنت محمد(ص)»
- (فلا یوذین)
(حجاب و چادر برای آن است که تا زنان مورد آزار و اذیت قرار نگیرند.)
وقتی زن کاملاً خود را پوشاند، و با پاکدامنی در جامعه و محل تحصیل و کار ظاهر شد، دیگر چشمها به طرف او خیره نخواهد شد و از خطرات در امان خواهد ماند. و مردم به دیده احترام به او مینگرند. و اگر زن خود را نپوشاند و در اجتماع و محل کار و تحصیل با بدحجابی و برهنگی و اداء و اطوار رفت و آمد نمود. سبب جلب نظر بعضی از مردان و جوانان آلوده به خود، و شنیدن حرفهای زشت و ناپسند از طرف آنها خواهد شد. و گاهی هم مورد هجوم و حمله بعضی از مردان آلوده قرار خواهد گفت. و در بعضی مواقع جان و آبرویش را از دست خواهد داد.
§ پیام چهارم
بشارت و امید
شاید کسی در اثر نداشتن آگاهی مرتکب گناهان زیادی از جمله گرفتار گاه بدحجابی شده است، و به خاطر همین گناه جامعه و جوانان بسیاری را آلوده کرده است، اکنون که متوجه شده وجدانش او را زجر میدهد، و پیش خود میگوید چه کنم؟ آیاخداوند مرا میبخشد یا نه؟ در این جا خداوندمهربان میفرماید:
«و کان الله غفوار رحیما»
(خداوند بخشنده و مهربان است)
در واقع خداوند بزرگ به بندهاش میفرماید: ای بنده گناهکارم که پشیمان شدهای و از ته دل توبه کردهای نه تنها گناهت را میبخشم بلکه به خاطر توبه و اعمال خیری را که انجام میدهی درهای رحمتم را برایت میگشایم.
§ پیام پنجم
سرچشمه رحمت و فیض
1- از اینکه فرمود: (یا ایها النبی قل) ای پیامبر بگو، استفاده میگردد که رسول خدا(ص) واسطه فیض و رحمت بین مردم و حضرت حقتعالی است و به وسیله او دستورات الهی به ابلاغ میگردد.
§ پیام ششم
وظیفه اول مربیان جامعه
2- از اینکه در اول آیه فرمود: (قل لازواجک) ای پیامبر بگو به همسرانت و بعد دختران پیامبر و زنان مومنان را مورد خطاب قرار داد. شاید بتوان استفاده نمود که:
انسانی که نقش رهبری و مربی و معلم را در جامعه به عهده دارد قبل از هر کسی باید خانواده خود را اصلاح نماید. برهمین اساس اول به همسران رسول گرامی اسلام(ص) خطاب شد.
§ پیام هفتم
محور تربیت
و نیز از (قل لازواجک) استفاده میشود که مادر نقش محوری واصلی را در تربیت فرزندان دارد، لذا اگر مادر باتقوی بود معنویت او معمولا در دخترش ار میگذارد و به خاطر همین اول همسران مورد خطاب حقتعالی قرار گرفتهاند.
§ پیام هشتم
مربیان جامعه و همسرانشان
و همچنین از (قل لازواجک) استفاده میگردد همانطوری که مردم از کسانی که نقش رهبری و هدایت جامعه را به عهده دارند انتظاراتی دارند، از همسران آنان نیز توقعاتی را دارند و آن است که بهترین الکو در جامعه باشند. برهمین اساس شاید قرآن کریم اول همسران رسولخدا(ص) را مورد خطاب قرار داد. جهت اطلاع به سورة احزاب آیات 28 الی 32مراجعه فرمایید.
§ پیام نهم
نزدیکترین فرد به شوهر
ای اینکه خداوند حکیم همسران پیامبر(ص) را در اول آیه ذکر کرد احتمال دارد به خاطر آن باشد که زن معمولاً نزدیکترین فرد به شوهر میباشد.
§ پیام دهم
حفظ ناموس جامعه و رسالت انبیاء
شاید از قراردادن زنان مومنان در کنار زنان و دختران پیامبر(ص) بدست میآید تمام زنان مسلمان به منزله ناموس پیامبر(ص) هستند و یکی از اهداف رسالت رسول خدا(ص) که حفظ عفت و سوق دادن ناموس جامعه به سوی پاکدامنی بود. بنابر همه مردم و مسؤولین نظام وظیفه دارند به رسول گرامی(ص) اقتداء کنند و جامعه را به سوی غیرت و پاکدامنی هدایت کنند.
پوشش و رابطه اعضاء خانواده با یکدیگر از نظر قرآن کریم
دربارة آشکار کردن زینت برای محارم میفرماید:
3- «یا ایها الذین امنوا لیستاذنکم الذین ملکت ایمانکم والذین لم یبلوا الحلم منکم ثلاث مرات من قبل صلوه الفجر و حین نضعون ثیابکم من الظهیره و من بعد صلوه العشاء ثلاث عورات لکم لیس علیکم و لا علیهم جناح بعدهن طوافون علیکم بعشکم علی بعض کذالک یبین الله لکم الایات و الله علیم حکیم».
ای کسانی که ایمان آوردهاید، خدمتکاران و فرزندان شما- که به حد بلوغ نرسیدهاند باید در سه وقت برای ورود به منزل(محل خواب) از شما اجازه بگیرند: قبل از نماز صبح، نیمروز وقتی که لباسهای معمولی خود را بیرون میآورید، و بعد از نمازعشاء. این سه وقت مخصوص شما است، ولی بعد از آن گناهی برشما و برآنان نیست که بدون اجازه وارد شوند...
آری، در محیط منزل افراد خانواده با هم محرم و آزاد هستند، .ولی باید گفت این آزادی بدون قید و شرط نیست و نباید به نام آزادی و محرم بودن، زن و دختر جلو فرزند و برادرش با هر لباسی که دوست دارد رفت و آمد کند.
رسول خدا(ص) فرمودند:
وقتی پسر و دختر به سن ده سال رسیدن محل خواب(رختخواب) آنها را از هم جدا سازید.
امام صادق(ع) به یکی از خواهران محمدبن ابیعمیر فرمود:
«...اذا عدت اخوتک فلا تلبسی المصبغه».
وقتی که به دیدار برادرت رفتی لباسهای رنگارنگ و تحریکآمیز برتن نکن.
مجازات افراد مزاحم
افرادی که در کوچه و خیابان مزاحم زنان میشوند، به شدت باید مجازات شوند:
قرآن کریم میفرماید:
«لئن لم ینته المنافقون و الذین فی قلوبهم مرض و المرجفون فی المدینه لنغرینک بهم ثم لایجاورنک فیها الا قلیلا».
واطیعی زوجک، قال: فدفن الرجل فبعث الیها رسول الله(ص) ان الله تبارک و تعالب قد غفرلک و لابیک بطاعتک لزوجک».
مردی از انصار در زمان رسول خدا(ص) برای حل بعضی از حوایج و مشکلات زندگی از خانه بیرون رفت و با زنش قرار گذاشت که تا برنگردد، زن از خانه بیرون نرود وقتی شوهرش در مسافرت بود، پدرش بیمار شد آن زن به رسول خدا پیام فرستاد که شوهرم در مسافرت است و با من عهد بسته است که بیرون نروم تا او برگردد، در حالی که پدرم مریض است آیا اجازه میدهید از خانه بیرون بروم و از پدرم عیادت کنم؟ رسول خدا(ص)( فرمود اجازه نمیدهم، در خانه بنشین و مطیع شوهرت باش و به وعدهات وفا کن.
امام صادق(ع) میفرماید: پدر آن زن فوت کرد آن زن نزد رسول خدا(ص) دوباره پیغام فرستاد که پدرم فوت کرد آیا اجازه میدهید بروم؟ رسول خدا(ص) باز فرمود: در منزلت بمان و مطیع امر شوهرت باشد. امام صادق(ع) میفرماید: آن مرد دفت شد بعد رسولخدا(ص) پیامبر برای آن زن پیغام فرستاد و فرمود: خداوند تبارک و تعالی، گناهان تو و پدرت را به خاطر اطاعت از همسرت بخشید.
اگرچه وظیفة دینی از نظر صلة رحم، احترام پدر و مادر و اخلاق اسلامی، ایجاب میکند که انسان هر چند وقت همسر خود را برای دیدن پدر و مادر و بستگان خود ببرد و با او با کمال احترام برخورد کند، و اگر کسی به همسر خود بیاحترامی کند و نیازهای مادی و معنوی او را برطرف نسازد و دیگر وظایف خود را نسبت به او انجام ندهد، مسلمان حقیقی نیست، لکن در مقابل، زن هم وظیفه دارد برای خروج از منزل و مسائل دیگر مطیع امر شوهر باشد، اگرچه در بعضی از واجبات، مثل زیارت حج و کارهای واجب دیگر به اذن شوهر نیست.
همچون زناکار
رسول خدا(ص) فرمودند:
«ایما امراه استعطرت ثم خرجت فمرت علی قوم لیجدوا ریحها فهی زانیه و کل عین زانیه».
هر زنی که خود را معطر سازد و از منزل خارج شود و از کنار گروهی بگذرد، تا بوی او را دریابند وی زناکار است و هر چشمی که این زن را ببنید زناکار است.
چنانکه درروایات دیگر آمده است دستی که نامحرم را لمس کرده، آن لمس، زنای دست محسوب میشود. اگر چشمی به نامحرم نگاه شهوتآمیز کند. آن نگاه زنای چشم محسوب میشود. و زنی که خود را خوشبو کند و کسی که به آن نگاه کند، هر دو در حکم و گناه زناکار میباشند.
حجاب از نظر آیات و روایات و عقل
حجاب در قرآن کریم
1- «وقل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لایبدین زینتهن الا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن و لایبدین زینتهن الا لبعولتهن او ابائن او اباء بعولتهن او ابنائهن او ابناء بعولتهن او اخوانهن او بنی اخواتهن او بنی اخواتهن او نسائهن او ما ملکت ایمانهن او التابعین غیراولی الاربه من الرجال او الطفل الذین لم یظهروا علی عورات النساء و لایضربن بارجلهن لیعلم ما یخفین من زینتهن و توبوا الی الله جمیعا ایها المؤمنون لعلکم تفلحون».
ای پیامبر(ص) به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را فرو گیرند(و از نگاه به مردان نامحرم بپرهیزند) و دامان خود را حفظ کنند و نباید زینت خود را آشکار سازند. جز آن مقدار که طبیعتاً ظاهر است و (اطراف) روسریهای خود را برسینه خود افکنند(تا گردن و سینه با آن پوشانده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدرشوهرانشان یا پسرانشان یا پسران همسرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زنان همکیششان یا کنیزانشان، یا افراد سفیهی که تمایلی به زن ندارند و یا کودکانی که از امور جنسی زنان آگاه نیستند. و به هنگام راه رفتن، پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود(و صدای خلخال که برپا دارند به گوش رسد) ای مؤمنان نسبت به گناهان گذشته توبه کنید تا رستگار شوید.
2- «یا ایها النبی قل لازواجک و بناتک و نساء المومنین یدنین علیهن من جلابیبهن ذلک ادنی ان یعرفن فلا یوذین و کان الله غفوار رحیما».
ای پیامبر(ص)، به همسران و دخترانت و زنان مومنان بگو: روسریهای بلند(مانند چادر) خود را بر خویش فرو افکنند تا شناخته نشوند و مورد آزاد قرار نگیرند (و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنان سرزده، بدانند که9 خداوند همواره بخشنده و مهربان است.
ام سلمه یکی از زنان بزرگوار پییامبراسلام(ص) میگوید:
هنگامی که آیا حجاب نازل شد (که زنها باید روسری بلند و چادر را بر سر خویش فرو افکنند)( زنان انصار از منزل بیرون آمدند در حالی که عبا(و چادر) مشکی بر سرداشتند
از این حدیث چنین استفاده میشود که چادر مشکی که امروز لباس بیرون از منزل زنان باشخصیت و باتقواست در صدر اسلام هم حجاب زنان پاکدامن بودهاست.
نکتهها و پیامهای آسمانی
از آیه مبارکه نکتههای فراوانی را میتوان استفاده نمود، اکنون به بیان ده نکته که شاید بتوان استفاده کرد اکتفا میشود. و این عظمت قرآن کریم است که در یک آیه با الفاظ کم و عبارت مختصر به سوالات بسیاری پاسخ میدهد و پیامهای متعددی را به شیفتگان حقیقت ابلاغ مینماید. از جمله آن سوالات آن است که زن اولاً: در برابر نامحرم و بیرون از منزل چه چیزی سرش نماید؟ (یا حجاب به چیست) و دوم آنکه چگونه سرش کند؟ و سوم آن که چرا سرش نماید؟ اینک به آن نکات لطیف و پیامهای حکیمانه توجه فرمایید.
§ پیام اول
حجاب به چیست؟
قرآن کریم در سورة نور آیه 31 فرمود:
زنها باید سروگردم خود را با مقنعه بپوشانند (ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن) ولی در سوره احزاب آیه 59میفرماید: زنها در برابر نامحرم و بیرون از منزل چادر و یا روسریهای بلند که شبیه چادر یا کمی کوچکتر از چادر است سرنمایند. بنابر این یک آیه اصل پوشش را میفرماید و آیه دیگر چادر را بیان مینماید. زیرا با سر کردن چادر زن بهتر میتواند اندام و برجستگیهای خود را بپوشاند.
§ پیام دوم
چگونگی سرکردن چادر در قران کریم
منور از (یدنین) نزدیک کردن جلباب(چادر) بهبدن به این است که زن چادر خود را به گونهای سرکند که چادر به راحتی از دور کنار نرود. چنین نباشد که به چادر جنبة تشریفاتی بدهد بطوری که در منزل در نزد نامحرم و یا در کوچه و خیابان عبور مینماید زینت و مو و اعضای بدنش نمایان شود.
در حقیقت اینگونه چادر سرکردن نشانة نداشتن آگاهی و از ضعف ایمان به روز قیامت خبر میدهد. و چه زیباست بانوان عزیز و پاکدامن مقنعهای را زیر چادرنمایند تا اگر در اثر بیتوجهی چادرشان مقداری کنار رفت زینت و بدنشان نمایان نگردد.
§ پیام سوم
فلسفه حجاب در قرآن کریم
1- «ذلک ادنی ان یعرفن»
(حجاب به خاطر آن است که زن حجاب شناخته شود.)
در صدراسلام بعضی از زنام بیبندوبار بودند که نسبت به پوشیدن حجاب اعتنا نمی کردند. خداوند حکیم، دستور داد که زنان مومن و پاکدامن حجاب خود را کاملاً رعایت کنند تا در بین زنان، بانوان با عفت و پاکدامن از زنان بدحجاب و آلوده مشخص گردند. در حقیقت چادر و حجاب کامل نشانة پاکدامنی، ایمان، سلامت روح و شخصیت والای زن میباشد. در واقع حجاب مرزی است که زنانی را که دارای هویت فرهنگی و منزلت انسانی و معنوی هستند از زنان بیهویت و غربزده و ناآگاه و گرفتار هوی و هوس جدا میسازد.
واطیعی زوجک، قال: فدفن الرجل فبعث الیها رسول الله(ص) ان الله تبارک و تعالب قد غفرلک و لابیک بطاعتک لزوجک».
مردی از انصار در زمان رسول خدا(ص) برای حل بعضی از حوایج و مشکلات زندگی از خانه بیرون رفت و با زنش قرار گذاشت که تا برنگردد، زن از خانه بیرون نرود وقتی شوهرش در مسافرت بود، پدرش بیمار شد آن زن به رسول خدا پیام فرستاد که شوهرم در مسافرت است و با من عهد بسته است که بیرون نروم تا او برگردد، در حالی که پدرم مریض است آیا اجازه میدهید از خانه بیرون بروم و از پدرم عیادت کنم؟ رسول خدا(ص)( فرمود اجازه نمیدهم، در خانه بنشین و مطیع شوهرت باش و به وعدهات وفا کن.
امام صادق(ع) میفرماید: پدر آن زن فوت کرد آن زن نزد رسول خدا(ص) دوباره پیغام فرستاد که پدرم فوت کرد آیا اجازه میدهید بروم؟ رسول خدا(ص) باز فرمود: در منزلت بمان و مطیع امر شوهرت باشد. امام صادق(ع) میفرماید: آن مرد دفت شد بعد رسولخدا(ص) پیامبر برای آن زن پیغام فرستاد و فرمود: خداوند تبارک و تعالی، گناهان تو و پدرت را به خاطر اطاعت از همسرت بخشید.
اگرچه وظیفة دینی از نظر صلة رحم، احترام پدر و مادر و اخلاق اسلامی، ایجاب میکند که انسان هر چند وقت همسر خود را برای دیدن پدر و مادر و بستگان خود ببرد و با او با کمال احترام برخورد کند، و اگر کسی به همسر خود بیاحترامی کند و نیازهای مادی و معنوی او را برطرف نسازد و دیگر وظایف خود را نسبت به او انجام ندهد، مسلمان حقیقی نیست، لکن در مقابل، زن هم وظیفه دارد برای خروج از منزل و مسائل دیگر مطیع امر شوهر باشد، اگرچه در بعضی از واجبات، مثل زیارت حج و کارهای واجب دیگر به اذن شوهر نیست.
همچون زناکار
رسول خدا(ص) فرمودند:
«ایما امراه استعطرت ثم خرجت فمرت علی قوم لیجدوا ریحها فهی زانیه و کل عین زانیه».
هر زنی که خود را معطر سازد و از منزل خارج شود و از کنار گروهی بگذرد، تا بوی او را دریابند وی زناکار است و هر چشمی که این زن را ببنید زناکار است.
چنانکه درروایات دیگر آمده است دستی که نامحرم را لمس کرده، آن لمس، زنای دست محسوب میشود. اگر چشمی به نامحرم نگاه شهوتآمیز کند. آن نگاه زنای چشم محسوب میشود. و زنی که خود را خوشبو کند و کسی که به آن نگاه کند، هر دو در حکم و گناه زناکار میباشند.
حجاب از نظر آیات و روایات و عقل
حجاب در قرآن کریم
1- «وقل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لایبدین زینتهن الا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن و لایبدین زینتهن الا لبعولتهن او ابائن او اباء بعولتهن او ابنائهن او ابناء بعولتهن او اخوانهن او بنی اخواتهن او بنی اخواتهن او نسائهن او ما ملکت ایمانهن او التابعین غیراولی الاربه من الرجال او الطفل الذین لم یظهروا علی عورات النساء و لایضربن بارجلهن لیعلم ما یخفین من زینتهن و توبوا الی الله جمیعا ایها المؤمنون لعلکم تفلحون».
ای پیامبر(ص) به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را فرو گیرند(و از نگاه به مردان نامحرم بپرهیزند) و دامان خود را حفظ کنند و نباید زینت خود را آشکار سازند. جز آن مقدار که طبیعتاً ظاهر است و (اطراف) روسریهای خود را برسینه خود افکنند(تا گردن و سینه با آن پوشانده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدرشوهرانشان یا پسرانشان یا پسران همسرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زنان همکیششان یا کنیزانشان، یا افراد سفیهی که تمایلی به زن ندارند و یا کودکانی که از امور جنسی زنان آگاه نیستند. و به هنگام راه رفتن، پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود(و صدای خلخال که برپا دارند به گوش رسد) ای مؤمنان نسبت به گناهان گذشته توبه کنید تا رستگار شوید.
2- «یا ایها النبی قل لازواجک و بناتک و نساء المومنین یدنین علیهن من جلابیبهن ذلک ادنی ان یعرفن فلا یوذین و کان الله غفوار رحیما».
ای پیامبر(ص)، به همسران و دخترانت و زنان مومنان بگو: روسریهای بلند(مانند چادر) خود را بر خویش فرو افکنند تا شناخته نشوند و مورد آزاد قرار نگیرند (و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنان سرزده، بدانند که9 خداوند همواره بخشنده و مهربان است.
ام سلمه یکی از زنان بزرگوار پییامبراسلام(ص) میگوید:
هنگامی که آیا حجاب نازل شد (که زنها باید روسری بلند و چادر را بر سر خویش فرو افکنند)( زنان انصار از منزل بیرون آمدند در حالی که عبا(و چادر) مشکی بر سرداشتند
از این حدیث چنین استفاده میشود که چادر مشکی که امروز لباس بیرون از منزل زنان باشخصیت و باتقواست در صدر اسلام هم حجاب زنان پاکدامن بودهاست.
نکتهها و پیامهای آسمانی
از آیه مبارکه نکتههای فراوانی را میتوان استفاده نمود، اکنون به بیان ده نکته که شاید بتوان استفاده کرد اکتفا میشود. و این عظمت قرآن کریم است که در یک آیه با الفاظ کم و عبارت مختصر به سوالات بسیاری پاسخ میدهد و پیامهای متعددی را به شیفتگان حقیقت ابلاغ مینماید. از جمله آن سوالات آن است که زن اولاً: در برابر نامحرم و بیرون از منزل چه چیزی سرش نماید؟ (یا حجاب به چیست) و دوم آنکه چگونه سرش کند؟ و سوم آن که چرا سرش نماید؟ اینک به آن نکات لطیف و پیامهای حکیمانه توجه فرمایید.
§ پیام اول
حجاب به چیست؟
قرآن کریم در سورة نور آیه 31 فرمود:
زنها باید سروگردم خود را با مقنعه بپوشانند (ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن) ولی در سوره احزاب آیه 59میفرماید: زنها در برابر نامحرم و بیرون از منزل چادر و یا روسریهای بلند که شبیه چادر یا کمی کوچکتر از چادر است سرنمایند. بنابر این یک آیه اصل پوشش را میفرماید و آیه دیگر چادر را بیان مینماید. زیرا با سر کردن چادر زن بهتر میتواند اندام و برجستگیهای خود را بپوشاند.
§ پیام دوم
چگونگی سرکردن چادر در قران کریم
منور از (یدنین) نزدیک کردن جلباب(چادر) بهبدن به این است که زن چادر خود را به گونهای سرکند که چادر به راحتی از دور کنار نرود. چنین نباشد که به چادر جنبة تشریفاتی بدهد بطوری که در منزل در نزد نامحرم و یا در کوچه و خیابان عبور مینماید زینت و مو و اعضای بدنش نمایان شود.
در حقیقت اینگونه چادر سرکردن نشانة نداشتن آگاهی و از ضعف ایمان به روز قیامت خبر میدهد. و چه زیباست بانوان عزیز و پاکدامن مقنعهای را زیر چادرنمایند تا اگر در اثر بیتوجهی چادرشان مقداری کنار رفت زینت و بدنشان نمایان نگردد.
§ پیام سوم
فلسفه حجاب در قرآن کریم
1- «ذلک ادنی ان یعرفن»
(حجاب به خاطر آن است که زن حجاب شناخته شود.)
در صدراسلام بعضی از زنام بیبندوبار بودند که نسبت به پوشیدن حجاب اعتنا نمی کردند. خداوند حکیم، دستور داد که زنان مومن و پاکدامن حجاب خود را کاملاً رعایت کنند تا در بین زنان، بانوان با عفت و پاکدامن از زنان بدحجاب و آلوده مشخص گردند. در حقیقت چادر و حجاب کامل نشانة پاکدامنی، ایمان، سلامت روح و شخصیت والای زن میباشد. در واقع حجاب مرزی است که زنانی را که دارای هویت فرهنگی و منزلت انسانی و معنوی هستند از زنان بیهویت و غربزده و ناآگاه و گرفتار هوی و هوس جدا میسازد.